Lentils in Marathi – लेंटिस म्हणजे काय? असा प्रश्न पडलाय? तर तुम्ही योग्य ठिकाणी आलेला आहात कारण यालेखात आपण Lentils ची पौष्टिक मूल्ये, फायदे आणि ते तुमच्या स्वयंपाकात कसे वापरायचे याबद्दल तुम्हाला माहिती दिलेली आहे.
Lentils in Marathi – लेंटिस म्हणजे काय?
Lentils in Marathi – लेंटिस, ज्याला मराठीत मसूर डाळ असेही म्हणतात, हे भारतीय पाककृतीचे मुख्य पदार्थ आहेत. ते एक प्रकारचे शेंगा आहेत ज्यात फायबर आणि प्रथिने जास्त असतात आणि विविध आकार आणि आकारात येतात.
मराठीत, एक चवदार आणि पौष्टिक डिश तयार करण्यासाठी मसूर अनेकदा मसाले आणि भाज्यांनी शिजवले जातात. डाळ हा मसूरचा आस्वाद घेण्याचा एक लोकप्रिय मार्ग आहे आणि अनेकदा भात किंवा चपाती बरोबर दिला जातो.
इतर लोकप्रिय पदार्थांमध्ये मसूर सूप, करी आणि सॅलडचा समावेश आहे. मसूराचा वापर सॉस आणि स्टूसाठी घट्ट करण्यासाठी किंवा पॅनकेक्स किंवा मफिन्स सारख्या भाजलेल्या वस्तूंमध्ये घटक म्हणून देखील केला जाऊ शकतो.
तुम्ही त्यांचा आनंद कसा घ्यावा हे महत्त्वाचे नाही, मसूर कोणत्याही जेवणात चव जोडण्याचा एक स्वादिष्ट आणि पौष्टिक मार्ग आहे.
Nutritional Facts of Lentils in Marathi
मसूराच्या पौष्टिक मूल्यांकडे अनेकदा दुर्लक्ष केले जाते. ते खरोखरच व्हिटॅमिन बी कॉम्प्लेक्स, जस्त, पोटॅशियम आणि मॅग्नेशियमने समृद्ध आहेत. मसूरमध्ये सुमारे 25% प्रथिने असतात, ज्यामुळे ते उत्कृष्ट मांस पर्याय बनतात. ते लोहाचे समृद्ध स्त्रोत आहेत, एक खनिज जे बर्याचदा शाकाहारी शासनांमध्ये गहाळ असते.
सुमारे एक कप (198 ग्रॅम) शिजवलेले मसूर साधारणपणे पुरवते:
- कॅलरीज: 230
- कर्बोदकांमधे: 39.9 ग्रॅम
- प्रथिने: 17.9 ग्रॅम
- फायबर: 15.6 ग्रॅम
- चरबी: 0.8 ग्रॅम
- फोलेट: संदर्भ दैनिक सेवन (RDI) च्या 90%
- मॅंगनीज: RDI च्या 49%
- लोह: RDI च्या 37%
- फॉस्फरस: RDI च्या 36%
- तांबे: RDI च्या 25%
- थायमिन: RDI च्या 22%
- पोटॅशियम: RDI च्या 21%
- व्हिटॅमिन बी 6: RDI च्या 18%
- मॅग्नेशियम: RDI च्या 18%
- जस्त: RDI च्या 17%
- पॅन्टोथेनिक ऍसिड: RDI च्या 13%
- नियासिन: RDI च्या 10%
Top 5 Health Benefits of Lentils in Marathi
1. पाचन सुधारते
फायबर पाचक प्रणालीमध्ये बलकिंग एजंट म्हणून कार्य करते तसेच परिपूर्णतेची भावना निर्माण करते. मसूर फायबरने भरलेला असतो, ज्यामुळे आतड्याची हालचाल आणि वजन कमी होण्यास मदत होते.
त्यामध्ये आढळणारे अघुलनशील आहारातील फायबर बद्धकोष्ठता आणि इरिटेबल बोवेल सिंड्रोम आणि डायव्हर्टिकुलोसिस सारख्या इतर पाचन विकारांना प्रतिबंधित करण्यास मदत करते.
2. अँटिऑक्सिडंट गुणधर्म
मसूर पॉलिफेनॉलच्या चांगल्या गुणांनी भरलेले असतात. हे आरोग्यासाठी योगदान देणाऱ्या फायटोकेमिकल्सचे समूह आहेत. पॉलीफेनॉल, फ्लेव्होनॉइड्स आणि इतर बायोएक्टिव्ह कंपाऊंड्स प्रमाणे, मजबूत दाहक-विरोधी, अँटिऑक्सिडंट आणि न्यूरोप्रोटेक्टिव्ह गुणधर्म असतात.
3. रक्तातील साखरेची पातळी स्थिर करते
मसूरमध्ये आढळणारे फायबर पचन मंदावते आणि रक्तातील साखरेची पातळी राखण्यास मदत करते. तुमच्या आहारात त्यांचा वारंवार समावेश केल्याने मधुमेह, हायपोग्लायसेमिया, तसेच इंसुलिन प्रतिरोधकता, जे सामान्यतः PCOS मध्ये दिसून येते, रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यात मदत करू शकते.
4. हृदय निरोगी ठेवते
जर तुम्ही मसूराचे नियमित सेवन केले तर तुमच्या हृदयविकाराचा धोका खूप कमी होतो कारण ते रक्तदाब कमी करण्यासाठी ओळखले जातात. याशिवाय, मसूरमधील प्रथिने अँजिओटेन्सिन आय-कन्व्हर्टिंग एंझाइम (ACE) मध्ये हस्तक्षेप करतात, ज्यामुळे सामान्यतः रक्तवाहिन्या अरुंद होतात आणि रक्तदाब वाढतो.
मसूर फोलेटमध्ये समृद्ध असल्याने, होमोसिस्टीन (आपल्या रक्तातील एक सामान्य अमीनो ऍसिड) जास्त प्रमाणात जमा होण्यास प्रतिबंध करते. तुम्ही लठ्ठ असाल तर तुम्हाला हृदयविकाराचा धोका जास्त असतो. ते देखील खूप भरणारे आहेत, म्हणून तुम्ही कमी अन्न खाता आणि तुमच्या रक्तातील साखरेची पातळी स्थिर करा.
5. उत्तम प्रथिने स्त्रोत
मसूरमध्ये सुमारे 25% प्रथिने असल्याने, ते शाकाहारी आणि शाकाहारी लोकांसाठी प्रथिनांचे उत्कृष्ट स्त्रोत बनतात. त्यात सर्व आवश्यक अमीनो ऍसिड असतात, परंतु ते मेथिओनाइन आणि ट्रिप्टोफॅनमध्ये मर्यादित असतात. त्यांना संपूर्ण धान्यांसह एकत्रित केल्याने आवश्यक अमीनो ऍसिडचे संपूर्ण प्रोफाइल मिळते.
Types of Lentils in Marathi
मसूर ही एक प्रकारची शेंग आहे ज्यामध्ये प्रथिने आणि फायबरचे प्रमाण जास्त आहे, ज्यामुळे ते कोणत्याही आहारात एक उत्तम जोड बनवतात. ते अनेक भिन्न प्रकार आणि रंगांमध्ये येतात, प्रत्येकाची स्वतःची विशिष्ट चव आणि पोत असते.
- मसूरच्या सामान्य प्रकारांमध्ये हिरवा, लाल, तपकिरी, पिवळा आणि काळा यांचा समावेश होतो. हिरवी मसूर ही एक चांगली सर्व-उद्देशीय विविधता आहे, कारण ते शिजवल्यावर त्यांचा आकार धारण करतात आणि त्यांना सौम्य, मातीची चव असते.
- लाल मसूर सामान्यतः सूप आणि स्ट्यूमध्ये वापरला जातो आणि शिजवल्यावर ते सहजपणे तुटतात. तपकिरी मसूर बहुतेकदा सॅलडमध्ये वापरतात, कारण ते त्यांचा आकार टिकवून ठेवतात आणि थोडा गोड चव असतो.
- पिवळी मसूर लाल सारखीच असते, पण ती थोडीशी घट्ट असते. शेवटी, काळी मसूर मातीची आणि खमंग असतात, ती सॅलड्स किंवा साइड डिशसाठी योग्य बनवतात. तुम्ही मनसोक्त मेन कोर्स किंवा चविष्ट साइड डिश शोधत असाल, तुमच्या गरजेनुसार मसूरचा एक प्रकार आहे.
Healthy Lentils Recipes in Marathi
Lentils Salad Recipe in Marathi
साहित्य – सर्व्हिंग १
- 1 कप मिश्रित सॅलड (टोमॅटो, काकडी, लेट्युस आणि इतर हिरव्या भाज्या)
- ½ कप मसूर शिजवलेले
- 1 कापलेले सफरचंद
- 1 टीस्पून फेटा चीज ठेचून
- 2 चमचे ऑलिव्ह तेल
- 1 टेस्पून रेड वाइन व्हिनेगर
कृती:
- हिरव्या भाज्या, सफरचंदाचे अर्धे तुकडे आणि मसूरमध्ये फेटा घाला.
- सॅलडवर व्हिनेगर आणि ऑलिव्ह ऑइल टाका.
- बाजूला म्हणून उरलेल्या सफरचंद कापांसह सॅलड सर्व्ह करा.
Lentil Mutton Soup recipe in Marathi
मसूर हे वनस्पती-आधारित प्रथिनांचे एक उत्तम स्त्रोत आहेत आणि ते एक स्वादिष्ट आणि पौष्टिक जेवण बनवतात. ही एक सोपी पण चवदार मसूरची रेसिपी आहे जी तुम्ही काही वेळात खाऊ शकता.
साहित्य:
- 1 कप कोरडी मसूर
- 2 कप भाज्या मटनाचा रस्सा
- 1 कांदा, बारीक चिरून
- लसूण 2 पाकळ्या, चिरून
- 1 टीस्पून जिरे
- 1 चमचे पेपरिका
- चवीनुसार मीठ आणि मिरपूड
सूचना:
1. मसूर स्वच्छ धुवा आणि कोणताही कचरा उचला.
2. एका मोठ्या भांड्यात भाजीचा मटनाचा रस्सा मध्यम आचेवर गरम करा. मसूर, कांदा, लसूण, जिरे आणि पेपरिका घाला. एकत्र करण्यासाठी नीट ढवळून घ्यावे.
3. 30 मिनिटे किंवा मसूर शिजेपर्यंत उकळवा.
4. चवीनुसार मीठ आणि मिरपूड सह हंगाम.
5. तुमच्या आवडत्या टॉपिंग्ससह गरमागरम सर्व्ह करा. आनंद घ्या!
Conclusion/Summary
पराक्रमी मसूराच्या डाळीशिवाय आपल्या भारतीय जेवणाची कल्पना करणे कठीण आहे. तपकिरी, हिरवा, पिवळा, लाल किंवा काळा — मसूर कमी कॅलरीज, लोह आणि फोलेटने समृद्ध आणि चवीला उत्कृष्ट आहे. मसूरमध्ये जीवनसत्त्वे, मॅग्नेशियम, जस्त, लोह आणि पोटॅशियम असतात.